Định Nghĩa từ Kinh Điển
Trong Tương Ưng Bộ Kinh (Saṃyutta Nikāya), đức Phật dạy:
“Này các Tỳ kheo, vị Tư-đà-hàm đã làm suy yếu tham sân si. Vị ấy sẽ trở lại thế gian này một lần nữa để đoạn tận khổ đau.”
Ý Nghĩa
Tư-đà-hàm (Sakadāgāmi) có nghĩa là “Nhất lai” - chỉ còn tái sinh một lần nữa. Đây là quả vị thứ hai trong bốn thánh quả, đánh dấu sự tiến bộ trên con đường giải thoát.
Đặc Điểm
1. Đoạn Trừ
- Giảm nhẹ dục ái
- Giảm nhẹ sân hận
- Giảm nhẹ si mê
2. Thành Tựu
- Chỉ còn tái sinh một lần
- Giảm thiểu phiền não
- Tiến bộ trên đường giải thoát
3. Trí Tuệ
- Thấy rõ hơn về vô thường
- Hiểu sâu hơn về khổ đau
- Trí tuệ sáng suốt hơn
Phương Pháp Tu Tập
1. Chuẩn Bị
- Đã chứng đắc Tu-đà-hoàn
- Tiếp tục tu tập giới định tuệ
- Phát triển thiện căn
2. Thực Hành
- Tu tập Bát Chánh Đạo sâu hơn
- Quán chiếu Tứ Diệu Đế vi tế hơn
- Phát triển Tứ Niệm Xứ miên mật
3. Điều Kiện Chứng Đắc
- Đã đoạn trừ ba kiết sử đầu
- Làm suy yếu tham sân si
- Có trí tuệ sâu sắc
Dấu Hiệu Chứng Đắc
1. Về Tâm
- Tâm thanh tịnh hơn
- Giảm tham sân si
- An tịnh hơn
2. Về Trí Tuệ
- Thấy rõ hơn về chân lý
- Hiểu sâu hơn về vô thường
- Trí tuệ sáng suốt hơn
3. Về Đời Sống
- Đạo đức trong sạch hơn
- Giảm tham ái nhiều hơn
- An lạc hơn
Lợi Ích
1. Đối Với Bản Thân
- Chỉ còn tái sinh một lần
- Giảm khổ đau nhiều
- Tiến bộ trên đường giải thoát
2. Đối Với Người Khác
- Làm gương sáng
- Hướng dẫn tu tập
- Lợi lạc chúng sinh
3. Đối Với Đạo Pháp
- Duy trì chánh pháp
- Chứng minh đạo quả
- Truyền bá giáo lý
Kết Luận
Tư-đà-hàm là:
- Quả vị thứ hai
- Nhất lai
- Tiến bộ trên đường giải thoát
Để chứng đắc cần:
- Tu tập miên mật
- Làm suy yếu tham sân si
- Phát triển trí tuệ